Een reliek is een overblijfsel van een
heilige,
dan wel een voorwerp dat zodanig
met de overledene in aanraking geweest is, dat het - naar aangenomen wordt - een
wonderbaarlijke kracht bezit. In de
heiligenverering
spelen relieken een grote rol.
Het
graf van een heilige
is zijn ultieme reliek, maar een schedel, hoofd of mantel kan
ook veel
pelgrims
trekken. Hoe belangrijker de heilige, met hoe minder men al
genoegen neemt. Om relieken werd tussen kerken soms heel letterlijk gevochten.
Het lichaam van de
heilige Nicolaas
is gestolen in
Myra
in Turkije, wordt in
Bari in Italië vereerd, maar tot in Spanje laat men aanspraak gelden op zijn
relieken. Ook nep-relieken zijn in de middeleeuwen maar al te zeer bekend.
Katholieken drijven nogal eens de spot met erg gezochte relieken. Als grap
heeft men het dan over een bijzonder reliek: 'de steen die Christus in de
Hof van Olijven
niet kon vinden om zijn hoofd op te laten rusten'.
Omdat relieken zo belangrijk waren, werden kosten noch moeite gespaard om
ze te tonen. De bouw of verbouw van een kerk gaat vaak terug op de
verwerving van relieken. Een kostbaar
reliekschrijn
maakte daarbij dan zeker
indruk en hielp menige twijfelaar over de drempel.
Tekst: Jean Penders (11-2010). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders
