Klik hier voor grote afbeelding (met gegevens)
Zandweg

De liedjes van vroeger wekken de indruk dat het toen allemaal heel romantisch was: "Een karretje dat op de zandweg reed" en "Hoog op de gele wagen". Maar wie hoog op de postkoets op een zandweg heen en weer geslingerd werd, piepte heel anders. Op rul zand valt niet te rijden. Een zandweg is dus altijd zoveel mogelijk verbeterd met van alles en nog wat: keien, plaggen, puin. Een dan nog, na iedere bui zorgt ieder karrenwiel dat iedere kuil wéér dieper wordt. Steeds weer. De term 'zandweg' wordt algemeen gebruikt voor een niet verharde weg. Ook wanneer die na eindeloze verbeteringen nauwelijks nog zand laat zien. En ook als de weg door (modderige) klei loopt.
Met een goed verzorgde laag steenslag is de eerste stap op weg naar bestrating gezet. Het vastlopen van karren, het breken van assen, het is allemaal te vinden in een dagboek van een tocht van de Ruslui. Hoezo romantisch?

Een verhaal apart zijn de Hessenwegen. Zandwegen voor vrachtverkeer, dat zo zwaar was dat de Hessenwagens, getrokken door heel veel paarden, op veel plaatsen niet op de gewone wegen mocht rijden. En dan nog, de Hessenwegen werden zo vaak kapot gereden dat steeds weer een nieuwe route naast de oude ontstond, tot ze samen soms wel honderden meters breed waren en zo een behoorlijk stuk Veluwe in beslag namen.




Tekst: Jean Penders, 09-2005. Bronnen: zie literatuurlijst. Foto: Jean Penders