Een
nis
is vaak blind, maar niet altijd.
Veel
gevels
worden verlevendigd door
spitsboognissen,
waarin de
vensters
geplaatst zijn.
Wanneer een gevel blindnissen heeft, is deze wijze van versieren tevens steenbesparend.
Hoewel er dan feitelijk sprake is van een
spaarveld,
wordt deze term meestal gebruikt
voor nissen die aan de bovenzijde recht of met een
boogfries
afgesloten zijn.
Vooral in de
romaanse architectuur
komen dergelijke velden voor,
die zowel geheel blind kunnen zijn als ook een klein
venster of een
lichtspleet
kunnen bevatten.
In dat laatste geval is er geen sprake meer van een blindnis.
Blindnissen zijn ook geschikt om
muurschilderingen
of
mozaïeken
te omlijsten.
Meer nog dan als gevelnis komen blindnissen voor als
kaarsnis,
sacramentsnis
en
muurkast.
Uit tal van middeleeuwse processen blijkt dat de muurnis geldt als eigendomsbewijs voor degene
die het huis aan de 'niskant' van de muur heeft.
Tekst: Jean Penders, 06-2005. Bronnen: zie literatuurlijst. Foto: Jean Penders
