Het woord 'astragaal' heeft twee betekenissen:
het is ten eerste een ring als overgang van
kapiteel naar de
zuilschacht.
En het is, ten tweede, een
ornament,
een siermotief in de vorm van een parelketting,
dat net zo goed recht als rond kan zijn.
In de literatuur worden deze begrippen zelden van elkaar onderscheiden,
want heel vaak heeft de ring onder
de
eierlijst
van een
Ionisch kapiteel
de vorm van een parelsnoer. Maar niet steeds vallen de begrippen samen,
daarom wordt hier voor het siermotief de term '
parellijst'
gebruikt en wordt het begrip 'astragaal' beperkt tot de al dan niet versierde
ring op de grens van kapiteel
en zuilschacht.
Bij een
Toscaans kapiteel
is de ring onder de heel brede hals ook zo'n astragaal.
Tot in de middeleeuwen was de astragaal een deel van de
schacht, daarna van het kapiteel. Het naadje is dan dus wat gezakt.
Tekst: Jean Penders, 05-2005. Bronnen: zie literatuurlijst. Foto: Jean Penders
